Im starsze ubranie specjalne, tym bardziej staje się toksyczne – to wyniki raportu amerykańskiego Narodowego Instytutu Standardów i Technologii.
Naukowcy wzięli po lupę strażackie ubrania specjalne wykonane z trzech typów warstw: zewnętrznej, membrany, która stanowi barierę dla wilgoci i podszewki termicznej. Zebrano próbki z ubrań nowych i tych poddanych ścieraniu, ekspozycji na wysoką temperaturę, praniu, wilgoci i promieniowaniu UV.
Fundacja CFBT.pl alarmuje, wyniki badań są szokujące. Po poddaniu ubrania specjalnego na ekspozycję wysokiej temperatury zawartość PFAS, czyli sztucznych związków chemicznych wzrosła aż o 259 procent, po ścieraniu o 213 procent, a po ekspozycji na wilgoć i promieniowanie UV o 177 procent. Po praniu ubrania specjalnego zawartość PFAS spadła tylko o 24 procent. Najbardziej obciążone były warstwy zewnętrzne ubrań, po symulacji warunków termicznych stężenia PFAS sięgały ponad 4400 µg/kg.
W trakcie badań najczęściej wykrywano związki z grupy fluorotelomerów i kwas perfluorobutanosulfonowy (PFBS).
Eksperyment wykazał, że ekspozycja na ciepło i promieniowanie UV rozkłada fluoropolimery, uwalniając z nich PFAS. To znaczy, że ubranie, które przeszło setki akcji i pranie w wysokiej temperaturze, może być bardziej toksyczne niż nowe. Co więcej – pranie nie usuwa PFAS. Usuwa tylko część powierzchniowych związków, podczas gdy głębiej w strukturze tkaniny trwa ich chemiczne „dojrzewanie” – informuje CFBT.pl.
Co teraz? Producenci ubrań specjalnych muszą wyeliminować PFAS i zacząć wykorzystywać przy produkcji nowoczesne membrany i powłoki oparte na nanotechnologii lub niefuorowanych środkach DWR – trwały środek wodoodporny.